Ngải Vị Vị: Tự do toàn thân thể, trừ cái lưỡi!
01. 07. 11 - 12:51 pm
Alexa Olesen - Ngọc Trà dịch
.
Bắc Kinh (AP) – Ngày đầu tiên tại ngoại, nghệ sĩ trực ngôn và nhà phê bình chính quyền Ngải Vị Vị chỉ kể chuyện đi cắt tóc hôm thứ Năm mà không nói thêm gì nhiều: ông đang sống dưới lệnh “ngậm mồm” – một lệnh khiến người ta càng lo ngại về việc sử dụng ngày càng nhiều các biện pháp ngoài luật pháp của Trung Quốc để “khóa mõm” các ý kiến chống đối.
Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc nói Ngải được thả cuối ngày thứ Tư vừa rồi, sau gần ba tháng giam giữ và sau khi đã thú nhận trốn thuế và hứa sẽ trả lại số tiền đã nợ. Gia đình ông bác bỏ các cáo buộc và các nhà hoạt động đã tuyên bố chúng chỉ là những lời ngụy tạo để giam giữ một nghệ sĩ dám mở miệng chống đối chính quyền và các chính sách của chính quyền đó.
Bộ ngoại giao nói các điều kiện thả Ngải Vị Vị là từ nay nghệ sĩ phải báo cáo với cảnh sát mỗi khi được yêu cầu và cấm ông rời Bắc Kinh trong vòng một năm nếu không được phép. Phát ngôn viên của bộ không nhắc đến lệnh “bịt mồm”, nhưng từ khi bất ngờ được thả, Ngải đã nói với các phóng viên nước ngoài tập trung trước cửa khu xưởng ngoại ô Bắc Kinh của ông và ở nhà rằng ông không được phép nói chuyện.
.
Vào thứ Năm, Ngải xuất hiện ở cửa với mái tóc mới cắt và mặc một chiếc áo in chữ lớn tên ông. “Tôi tự cắt tóc, trông có khí thế hơn,” ông giải thích bằng tiếng Trung. Nhưng ông nói không thể trả lời phỏng vấn cũng như nói bất cứ điều gì về trường hợp của mình. “Dĩ nhiên, được về nhà là rất tuyệt,” ông nói.
Một trong biểu hiện chứng tỏ sức hút của ông tại Trung Quốc là một số những người ủng hộ đã xuất hiện trước cửa nhà ông vào thứ Năm, mặc cho sự có mặt của cảnh sát. Hai người Trung Quốc dán poster, một bằng tiếng Anh và một bằng tiếng Trung, ghi “Tôi yêu ông, Ngải Vị Vị” lên cửa nhà ông. Trong một cuộc nói chuyện điện thoại, vợ ông là Lộ Thanh có nói Ngải đã bị cấm bàn luận về các điều kiện giam giữ cũng như phóng thích của mình và hiện đang bị các cảnh sát mặc thường phục theo dõi bất cứ lúc nào ông rời nhà.
.
“Có lẽ phải mất vài ngày để ông ấy trở về được với thực tại,” bà Lộ Thanh, cùng với mẹ Ngải Vị Vị, hai người đã được gọi để đón ông về từ một trạm cảnh sát vào chiều thứ Tư, nói.
Nổi tiếng khắp thế giới với những tác phẩm nghệ thuật chế giễu, châm biếm, Ngải Vị Vị, 54 tuổi, trở thành nạn nhân có tiếng tăm nhất trong một cuộc truy quét mùa xuân để ngăn người Trung Quốc bắt chước các cuộc nổi dậy dân chủ ở Trung Đông và Bắc Phi. Hàng chục nhà hoạt động nhân quyền, các luật sư cùng những người khác đã bị giam giữ, cầm cố tại gia hoặc biến mất. Một số khác đã được thả nhưng gần như hoàn toàn im lặng từ đó đến nay. Cũng như trong một số trường hợp khác bị giam giữ, người ta chưa từng công bố các cáo buộc chính thức chống lại Ngải.
Người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói với các phóng viên tại một cuộc họp báo rằng các điều tra viên Trung Quốc cho là Ngải đã “trốn một khoản thuế khổng lồ và cố tình phá hủy các chứng từ kế toán.”
Hồng Lỗi nói nhà cầm quyền quyết định thả Ngải vì ông “có thái độ tốt trong việc thú nhận tội lỗi và vì ông ta bị bệnh kinh niên, đồng thời liên tục có biểu hiện sẵn sàng trả số thuế đã trốn.”
.
Tuy nhiên, các nhóm nhân quyền và chuyên gia về luật của Trung Quốc lưu ý rằng ngay cả khi các cáo buộc trên có là đúng thì các tội danh về kinh tế vẫn thường chỉ được giải quyết bằng các khoản phạt (chứ không phải giam kiểu này!).
Luật sư, nhà hoạt động về quyền dân sự Pu Zhiqiang nói việc bắt giữ Ngải là “có động cơ chính trị, và việc thả ông cũng thế.”
“Bên ngoài toàn bộ vụ việc thì có vẻ có ‘luật pháp’,” ông Pu, cũng là một người bạn của Ngải, nói.
Jerome Cohen, một chuyên gia cao cấp về luật Trung Quốc tại Đại học New York, viết trong một bài xã luận đăng trên trang web của Viện Luật châu Á của NYU rằng việc thả Ngải “chẳng liên quan gì mấy đến luật pháp, mà hoàn toàn chỉ là cách hành xử tùy tiện lâu nay của nhà cầm quyền Trung Quốc”.
Cohen nói với AP rằng nhà cầm quyền có thể mở lại vụ này bất cứ lúc nào, có nghĩa là Ngải đối mặt với mối đe dọa thường trực là có thể bị bắt lại ngay với cùng những cáo buộc cũ.
Việc bắt Ngải Vị Vị khiến cho sự truy ráp mà chính quyền Trung Quốc vẫn kiên trì theo đuổi bất chấp luật pháp trở nên càng nổi tiếng. Mỹ đã thúc giục việc thả tự do cho Ngải – vốn là một cựu cư dân của New York. Các chính quyền phương Tây khác cũng thế. Thủ tướng Đức Angela Merkel vui mừng trước việc thả Ngải, nhưng bà nói rằng “đây có thể chỉ là một bước đầu tiên” để xóa bỏ các cáo buộc một cách hợp pháp, người phát ngôn của bà nói vào tối thứ Tư.
Tổ chức Ân Xá Thế Giới kêu gọi Trung Quốc giải thích cho sự mất tích của bốn đồng nghiệp của Ngải Vị Vị. Một người lái xe, Zhang Jinsong, nghe nói sẽ được thả vào thứ Năm (thông tin này do một nhân viên studio ẩn danh vì sợ bị trả thù nói). Chưa có tin gì về số phận của ba người kia: trợ lý studio Wen Tao, kế toán Hu Mingfen và nhà thiết kế Liu Zhenggang.
Vào thứ Năm, chính quyền Trung Quốc đã thả một tù nhân nữa, ông Xu Zerong, một nhà khoa học chính trị thuộc Hồng Kông bị kết án 10 năm tù từ cuối năm 2001 vì tội làm lộ các bí mật quốc gia và thêm ba năm nữa vì các hoạt động kinh doanh bất hợp pháp. Các nhóm dân quyền nói cáo buộc chính chống lại ông là ông đã tìm và sao chép những quyển sách về Chiến tranh Hàn Quốc và cung cấp chúng cho một học giả ở Nam Hàn.
.
Tại sao chính quyền chọn thả Ngải thì vẫn còn chưa rõ. Thủ tướng Ôn Gia Bảo sẽ sớm có chuyến công du đến Hungary, Anh và Đức, và có lẽ sẽ phải nghe những lời chất vấn om sòm về việc Ngải, nhưng chính quyền nói chung đã bác bỏ những đòi hỏi trên.
Thực ra Ngải còn được “quá giang” nhờ những mến mộ trong Đảng hiện vẫn dành cho cha ông, Ngải Thanh, một trong những nhà thơ hiện đại được ưa thích nhất Trung Quốc.
Trước khi bị bắt, Ngải đã dũng cảm thách thức chính quyền. Ông liên tục viết blog và twitter về các vấn đề bao gồm cái chết của học trò trong những ngôi trường xây dựng ấm ớ bị sụp trong trận động đất năm 2008 ở Tứ Xuyên; trẻ em chết và ốm do sữa bột nhiễm độc; và một đám cháy tại một chung cư xây dựng tệ hại làm 58 người thiệt mạng nhưng lại bị đổ lỗi cho các công nhân thiếu trách nhiệm và đám thanh tra tham nhũng. Ông cũng điểm danh không chính thức trên Twitter những người bị mất tích do bị cảnh sát bắt giữ. Tài khoản Twitter của Ngải vẫn im ắng từ khi ông bị thả. Entry cuối là vào ngày 3 tháng Tư, ngay trước khi ông biến mất.
Việc bắt giữ Ngải đã gây ra một làn sóng phản đối rộng rãi trên khắp thế giới, đặc biệt là trong giới nghệ sĩ. Một số người đã bày tỏ sự ủng hộ cho ông bằng các hành động khác thường như cạo đầu. Các cuộc lấy chữ ký thỉnh nguyện yêu cầu chính quyền trả tự do cho ông đã thu hút hàng triệu chữ ký. Người ta cho rằng đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc chính quyền bất ngờ trả tự do cho ông.
Em tự hỏi: Ông Ngải bị bắt "câm miệng", thế nhưng lại không bị bắt "cấm viết lách", có phải không ạ? (Chị Ngọc Trà đọc báo có thấy ông Ngải bị cấm viết không ạ?). Mà vũ khí đặchiệu của ông Ngải vưỡn là báo mạng cơ mờ?
Hãy đợi đấy, ông Ngải sẽ ra 1 đòn chết 7 (không cần lưỡi)! ...xem tiếp
10:53Saturday,2.7.2011Đăng bởi: Em-co-y-kien
Em tự hỏi: Ông Ngải bị bắt "câm miệng", thế nhưng lại không bị bắt "cấm viết lách", có phải không ạ? (Chị Ngọc Trà đọc báo có thấy ông Ngải bị cấm viết không ạ?). Mà vũ khí đặchiệu của ông Ngải vưỡn là báo mạng cơ mờ?
Hãy đợi đấy, ông Ngải sẽ ra 1 đòn chết 7 (không cần lưỡi)!
...xem tiếp